Een lege plek aan de kerstdis

Op tv wordt het uitgemolken: kerst is de mooiste tijd van het jaar. Supermarkten lopen overvol alsof er een hongerwinter aanstaande is. De partijen zijn niet van de lucht. En het klopt wel: kerst kan een mooie tijd zijn. Wat meer tijd voor familie en vrienden. Gezellig samen aan de dis, spelletjes doen of samen wandelen. Maar voor een deel van de mensen is die gezelligheid er ook niet, omdat die contacten er niet zijn en er eenzaamheid is. Zeker in deze tijd wordt die dan nog eens extra benadrukt.

Mensen die ons zijn ontvallen

Bovendien is voor heel veel mensen kerst juist een tijd waarin mensen van wie ze houden ontbreken. Die ons dit jaar zijn ontvallen en waarvoor geen bordje meer kan worden klaargezet. In gedachten zullen ze er zeker bij zijn, maar wie iemand verloren heeft, wordt keihard met zijn verdriet geconfronteerd. Zo staarde ik gisteravond Antje diep in de ogen. Haar foto staat altijd op mijn bureaublad en na bijna 10 jaar word ik nog steeds regelmatig overvallen door een niet te geloven verlangen om met haar te praten. Ik klikte op haar foto en hoe langer ik er naar keek, hoe realistischer het me leek dat ze opeens op zou poppen en zou zeggen:’Het was allemaal een geintje. Hier ben ik weer.’ 

Praten tot diep in de nacht

En dat we dan de draad weer zouden oppakken. De wijnfles er bij zouden pakken, zouden praten tot diep in de nacht, zouden lachen tot we bijna in onze broek pisten. Ze keek me aan met die heldere ogen van haar, haar mond in die bulderlachstand en zeker 10 minuten lang dacht ik dat het echt ging gebeuren. Maar het gebeurde niet. Voor ons dit jaar geen gezamenlijke kerst waarbij zij en haar man en ik en mijn man in een restaurant zitten waar we de enige zijn (zoete herinneringen). Sterker nog: zij heeft mijn man nog nooit ontmoet. Net als mijn ouders dat nooit hebben gedaan.

Verdriet

Hoewel mijn verdriet er na 10 jaar nog steeds is, zijn er mensen wiens verdriet zoveel recenter is.  De familie Faber/Romkema die een dubbel verlies leed de afgelopen periode. De familie en vrienden van Alie Wesselius, van Douwe Woudstra, van Gauke Bootsma, van Harry Boersma. Maar ook van Roelof Vlig, Sake Zandstra, Iemkje Oebeles, Eibert Visser, Jantje Deinum-Visser, Hussein, buurman Lolle, buurvrouw Richt, Doede Bleeker, mijn oud-klasgenoot Alle-Jan van der Meulen en net voor de kerst ook nog eens onze altijd behulpzame buurman Cor Koper. En al die andere mensen die ik niet kende, maar wiens overlijden natuurlijk net zoveel verdriet en tranen met zich meebrengt. 

Hen wens ik niet meer en niet minder dan dat ze deze dagen doorstaan.

Voor al die anderen: fijne kerst. (Maar ongetwijfeld is er aan elke tafel wel een lege plek of meerdere die ze het liefst ingevuld zouden willen zien.).